Za nami pierwsze webinarium z cyklu Don’t Drop Out!, podczas którego zajmujemy się zjawiskiem przedwczesnego kończenia nauki w kontekście nowego konkursu NCBR  “Efektywne zarządzanie uczelnią w celu minimalizowania zjawiska drop-outu”.

Webinarium rozpoczęła Paulina Wiktorko, ekspertka Ośrodka Przetwarzania Informacji i współautorka raportu „Zjawisko drop-outu na polskich uczelniach”. Prelegentka omówiła najważniejsze wnioski z badania. Analizy przeprowadzone przez OPI opierały się na danych z bazy POL-on oraz z wywiadów jakościowych.

Z kolei Łukasz Wawer, Dyrektor ds. rozwoju i innowacji PCG Academia, przedstawił główne informacje o konkursie NCBR  oraz wskazał kluczowe obszary i działania, na które uczelnie powinny zwrócić uwagę w celu ograniczania zjawiska drop-outu.

DROP-OUT – czym jest i kogo dotyczy?

Drop-out najprościej zdefiniować jako rezygnację ze studiów przed uzyskaniem dyplomu, czyli przerwanie nauki.

Skala zjawiska jest w Polsce bardzo duża. Aż 40% studentów w latach 2012–2020 zrezygnowało ze studiów i nie wznowiło nauki w ciągu roku od skreślenia z listy. To oznacza, że drop-outem zakończyło się ponad 1,3 mln studiowań. Z perspektywy uczelni jest to marnotrawstwo finansów i zasobów edukacyjnych.

Drop-out częściej zdarza się w przypadku mężczyzn niż kobiet i najczęściej dotyczy studiów pierwszego stopnia. Szczególnie wrażliwym momentem jest pierwszy rok każdego z poziomu studiów. Prawdopodobieństwo drop-outu jest też większe w przypadku uczelni publicznych niż niepublicznych, co dodatkowo budzi obawy o nieefektywne wykorzystanie środków publicznych.

Przyczyny drop-outu

Przyczyny rezygnowania z nauki mogą mieć różne źródła. Wśród nich wyróżniamy czynniki instytucjonalne, związane z uczelnią, oraz czynniki indywidualne, związane z samym studentem.

Czynniki instytucjonalne:

  • Niezadowolenie z poziomu i programu studiów bądź wykładowców, niski udział zajęć praktycznych, mała elastyczność planu zajęć, niesprawna organizacja uczelni i komunikacja, nieangażujące życia akademickie, wysokie opłaty, przestarzała infrastruktura.

Czynniki indywidualne:

  • Brak zainteresowania studiami, nietrafiony wybór studiów, studiowanie dwóch kierunków, czas i koszty związane ze studiowaniem w innym mieście, problemy zdrowotne, pogarszająca się sytuacja finansowa, podjęcie pracy.

Decyzja o rezygnacji ze studiów na ogół nie jest powodowana tylko jednym czynnikiem, a składa się na nią wiele zróżnicowanych przyczyn. Chcąc przeciwdziałać drop-outowi, uczelnia musi podjąć kompleksowe, szeroko zakrojone działania. Ich przykłady przedstawiamy poniżej.

Jak przeciwdziałać drop-outowi?

Do przykładowych działań, które mogą realizować uczelnie, należą:

  • Wprowadzenie systemu doradztwa edukacyjnego i zawodowego.
  • Stworzenie platformy wymiany informacji miedzy studentami a kandydatami.
  • Organizacja zajęć pokazowych.
  • Objęcie świeżych studentów fazą wdrożenia na studia, w czasie której poznają zasady panujące na uczelni oraz mają możliwość integracji.
  • Monitorowanie postępów studentów i ich frekwencji.
  • Zapewnienie studentom wsparcia psychologicznego i mentoringu.
  • Promowanie zaangażowania w aktywności związane z życiem akademickim.
  • Ewaluacja przedmiotów i wykładowców, wprowadzenie zmian w oparciu o jej wyniki.
  • Szkolenia dla wykładowców z zakresu dydaktyki.
  • Weryfikacja programu studiów.
  • Włączanie zajęć praktycznych na wczesnym etapie nauki.
  • Działania informacyjne o dostępnych formach wsparcia finansowego i pomocy socjalnej.
  • Poprawa kultury organizacyjnej uczelni.
  • Przejrzyste zasady studiowania.
  • Zwiększenie możliwości wpływu studenta na własny plan zajęć.

Zachęcamy do lektury pełnego raportu: https://radon.nauka.gov.pl/analizy/dropout

KONKURS NCBR

Aby przeciwdziałać zjawisku drop-outu, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło konkurs “Efektywne zarządzanie uczelnią w celu minimalizowania zjawiska drop-outu (FERS 1.05)”. Nabór już ruszył i potrwa do 31 stycznia 2025. NCBR zastrzega sobie jednak prawo do wcześniejszego zakończenia naboru, dlatego zalecamy nie czekać z wnioskiem. Alokacja wynosi 200 mln zł, z czego jedna uczelnia może uzyskać do 5 mln zł. Wymagany jest minimalny wkład własny w wysokości 3%.

Konkurs umożliwia pozyskanie funduszy na działania ograniczające przedwczesne kończenie nauki, którego przyczyny uczelnia określa na podstawie własnych analiz. Co ważne, dokument analizy musi stanowić załącznik do wniosku o dofinansowanie.

Dlatego naszymi pierwszymi krokami powinno być zdefiniowanie skali zjawiska na naszej uczelni i diagnoza przyczyn zjawiska. Zwróćmy tutaj uwagę na przedstawione wcześniej czynniki instytucjonalne i indywidualne. W warunkach konkursu zalecane jest użycie do analizy funkcji i danych systemu ELA.

W analizie można przyjrzeć się np. stosunkowi liczby wykładowców do liczby studentów, liczebności grup zajęciowych, liczbie i wysokości stypendiów, elastyczności i atrakcyjności form nauczania, dopasowaniu oferty do potrzeb rynku (dane ELA), zaangażowaniu studentów w naukę czy średnim wynikom studentów na poszczególnych kierunkach.

Działania polecamy planować w czterech obszarach interwencji:

Pierwszy kontakt kandydata z uczelnią

  • Wsparcie w podjęciu świadomej decyzji o wyborze kierunku i dalszej karierze, a także podniesienie skuteczności komunikacji z kandydatem. Tutaj pomocą mogą być narzędzia Rekrutacja i Sylabusy.

Obsługa studenta i analityka

  • Tu w szczególności istotny jest monitoring poziomu zaangażowania studentów i regularne ankietowanie poziomu satysfakcji; równie ważne dzisiaj jest odciążenie administracyjne studenta i umożliwienie załatwiania spraw online. Wsparciem są takie narzędzia jak mStudia, Dziekanat, e-Teczka Studenta, Biuro Karier czy WEBCON BPS.

Wsparcie studenta

  • Warto zweryfikować możliwości i narzędzia, które uczelnia posiada do wspierania studenta. Przyjrzyjmy się chociażby takim kwestiom jak programy stypendialne, akademiki, dodatkowe materiały edukacyjne, nadrabianie zajęć czy próbne egzaminy. Trzy ostatnie punkty mogą być łatwiej dostępne dzięki rozwiązaniom e-learningowym jak Inspera, Panopto, Blackboard Learn oraz repozytorium DSpace.

Wejście na rynek pracy

  • Zadajmy sobie również pytanie, czy doradztwo zawodowe na naszej uczelni spełnia swoje zadanie. Pomoc studentom w znalezieniu dopasowanego stażu, praktyk czy pierwszego zatrudnienia pozytywnie wpłynie na zmniejszenie drop-outu. Wejście na rynek pracy ułatwi studentom też promocja ich dokonań. W tym obszarze warto zwrócić uwagę na narzędzia Biuro Karier i DSpace.

Chcecie uzyskać więcej porad, jak przeciwdziałać drop-outowi? Interesują Was szczegółowe informacje o konkursie? Zachęcamy do obejrzenia nagrania z webinaru!

Materiały z webinaru:

Zapraszamy do rejestracji na kolejne webinary z cyklu Don’t Drop Out:

Część 2: Platformy do nauki zdalnej (Blackboard, Panopto)

Eksperci: dr Łukasz Fojutowski (FRET), Anna Warda-Ritzen (PCG Academia)
Data: 16-10-2024

Zapisz się

Część 3: Platforma low-code (WEBCON)

Eksperci: Eryk Wdowiak (PCG Academia), Emil Leńczuk (PCG Academia), Kamil Bielecki (PCG Academia)
Data: 22-10-2024

Zapisz się

Część 4: System dziekanatowy, rekrutacyjny, aplikacja mobilna 

Eksperci: Dariusz Bednarz (PCG Academia), Łukasz Wawer (PCG Academia)
Data: 29-10-2024

Zapisz się

Część 5: Repozytorium dydaktyczne i Portfolio studenta (DSpace)

Eksperci: Łukasz Wawer (PCG Academia), Piotr Masalski (PCG Academia)
Data: 05-11-2024

Zapisz się