Najnowsza edycja jednego z najważniejszych globalnych rankingów uczelni – THE World University Rankings 2022 – ujawniła pozytywny trend w szkolnictwie wyższym. Po raz pierwszy odsetek kobiet wśród liderów najlepszych uczelni przekroczył 20%.

Kobiety są liderkami dokładnie 43 uczelni z grona 200 najlepszych w rankingu, czyli 21% z nich. Trend wzrostowy jest nieduży, ale zauważalny. W zeszłej edycji rankingu mieliśmy 41 uczelni zarządzanych przez kobiety (20%), a jeszcze cztery lata temu, w edycji 2018, takich szkół wyższych było 34 (17%). To dobitnie świadczy o tym, że pozycja kobiet w świecie uczelnianym zaczyna się zmieniać.

Do grona uczelni kierowanych przez kobiety należy zwycięzca rankingu – zajmujący pierwsze miejsce Uniwersytet Oksfordzki, kierowany przez Prof. Louise Richardson. Kobiety są liderkami takich uczelni jak University of California, Berkeley (Prof. Carol Christ), Imperial College London (Prof. Alice Gast), University of Michigan-Ann Arbor (Prof. Mary Sue Coleman) czy McGill University (Prof. Suzanne Fortier).

Duży odsetek kobiet wśród liderek uczelni notuje się wśród instytucji z USA, Finlandii, Nowej Zelandii, RPA i Irlandii. Co ciekawe, w zaledwie dwóch krajach zanotowano mniej kobiet-liderek uczelni niż rok temu (Niemcy i Szwajcaria), jednak jest to spadek o odpowiednio jedną i dwie osoby.

Ponad 1/5 z najlepszych uczelni świata ma za liderkę kobietę – to znaczący krok milowy dla świata akademickiego, który mimo istotnych postępów jest nadal światem dość tradycyjnym. Jeszcze w latach 60. XX wieku zaledwie dwie uczelnie z najbardziej prestiżowej grupy amerykańskich uniwersytetów – Ligi Bluszczowej – akceptowały w swoich szeregach studentów kobiety: Cornell University i University of Pennsylvania. Dzisiaj obie z nich są kierowane przez kobiety: odpowiednio Prof. Marthę Pollack oraz Prof. Amy Gutmann. Obie uczelnie są wśród top 25 rankingu THE.

Dzisiaj trudno w to uwierzyć, ale ostatnie z uniwersytetów Ligi Bluszczowej otworzyły swoje podwoje dla kobiet w 1977 (Harvard) oraz 1981 roku (Columbia University) – to mniej niż pół wieku temu!

Także w innych krajach kobiety zostają rektorkami uczelni, które mimo długiej historii, nigdy nie były zarządzane przez panie. W sierpniu ubiegłego roku Prof. Linda Doyle została wybrana rektorem Trinity College Dublin, stając się pierwszą kobietą-liderem tej uczelni o 429-letniej (!) historii.

Zmiany te obserwujemy również w Polsce. Przykładowo, Prof. Marta-Kosior Kazberuk stała się pierwszą kobietą na stanowisku rektorki Politechniki Białostockiej w 70-letniej historii uczelni. Warto dodać, że na uczelni doszło do sytuacji bez precedensu na polskich politechnikach, bo o stanowisko rektora w ostatnich wyborach ubiegały się dwie kobiety.

Prof. Marta Kosior-Kazberuk to jedna z zaledwie trzech kobiet w historii Polski, które stały na czele politechniki. Drugą z nich jest dr hab. Danuta Zawadzka, prof. PK, rektorka Politechniki Koszalińskiej obecnej kadencji. Pierwszą była zaś Prof. Maria Nowicka-Skowron, która zarządzała Politechniką Częstochowską w latach 2008-2012 i 2012-2016.

Rektorka PB Prof. Marta Kosior-Kazberuk była gościem Konferencji LUMEN 2021: zapraszamy do oglądania nagrania z panelu Uwarunkowania korzystne dla internacjonalizacji. Jaki model uniwersytetu sprzyja sukcesom w skali międzynarodowej? dostępnego pod linkiem https://www.youtube.com/watch?v=yyf6YZ8B03A

Wśród rektorów-rektorek tej kadencji na 123 polskich uczelniach są 23 kobiety – więcej niż kiedykolwiek wcześniej. Porównując 93 uczelnie nadzorowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w poprzedniej kadencji kobiety piastowały stanowisko rektorek na dziewięciu z nich, a obecnie na piętnastu. Mamy nadzieję, że ten trend się utrzyma!

Wszystkim Paniom-liderkom uczelni z okazji Dnia Kobiet życzymy dalszych sukcesów, tak własnych, jak i kierowanych przez nie uczelni!

W ten wyjątkowy dzień przypomnijmy wszystkie Panie, które są rektorkami tej kadencji:

  • dr hab. Elżbieta Aleksandrowicz, prof.AM, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
  • dr hab. Milenia Fiedler, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi
  • dr n. o zdr. Sonia Gabriela Grychtoł, Małopolska Uczelnia Państwowa im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Oświęcimiu
  • dr hab. Mirosława Jarmołowicz, prof. AS, Akademia Sztuki w Szczecinie
  • Prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • dr hab. Iwona Klonowska, Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
  • dr hab. Małgorzata Kołpa, prof. PWSZ, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
  • dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Politechnika Białostocka
  • Prof. dr hab. Hanna Kostrzewska, Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
  • dr hab. Barbara Marcinkowska, prof. APS, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
  • Prof. dr hab. inż. Celina Olszak, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • dr n. med. Wioletta Palczewska, prof. KPSW, Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze
  • dr Katarzyna Rusak, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie
  • Prof. dr hab. Dorota Segda, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
  • Prof. dr hab. Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
  • dr Elżbieta Stokowska-Zagdan, Państwowa Uczelnia im. Stefana Batorego w Skierniewicach
  • dr hab. Anna Szylar, prof. PWSZ, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu
  • dr Marta Wiszniewska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach
  • Prof. dr hab. Elżbieta Wtorkowska, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy
  • Prof. dr hab. Anna Wypych–Gawrońska, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
  • dr hab. Danuta Zawadzka, prof. PK, Politechnika Koszalińska
  • Prof. dr hab. Elżbieta Żądzińska, Uniwersytet Łódzki