Learning Management Systems (LMS) to systemy służące zarządzaniu dydaktyką i wspieraniu nauczania. Według statystyk EDUCAUSE, organizacji prowadzącej badania nad edukacją, w Stanach Zjednoczonych z LMS korzysta aż 99% uczelni. Wysoki jest również stopień adopcji wśród użytkowników końcowych – jeszcze przed pandemią blisko 80% studentów deklarowało, że LMS był wykorzystywany w nauczaniu wszystkich bądź większości ich przedmiotów.

Popularność LMS stale rośnie także w polskich szkołach wyższych, nie tylko jako narzędzia do prowadzenia kształcenia zdalnego, ale również do organizacji i wspierania dydaktyki stacjonarnej. Na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku oraz na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego funkcjonuje platforma LMS firmy Blackboard. To rozwiązanie wykorzystuje też University of Illinois Chicago, największy uniwersytet medyczny w USA.

Swoimi doświadczeniami z LMS podzielili się przedstawiciele wymienionych uczelni:

  • Adrian Chabowski, Prorektor ds. studenckich, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,
  • Barbara Iwańska, Prodziekan ds. studiów prawniczych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Szymon Machajewski, Director of Learning Technologies & Instructional Innovation, University of Illinois Chicago.

Dyskusję moderowała Magda Sochacka, Dyrektor Linii Biznesowej, PCG Academia.

LMS na uczelni medycznej – doświadczenia Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku wdrożył Blackboard w maju 2020. Platformę pozyskano w odpowiedzi na przejście na kształcenie zdalne, na które przed pandemią nie było zapotrzebowania, ponieważ jako uczelnia medyczna prowadzą wiele zajęć praktycznych.

„Chcę podkreślić, że LMS LMSowi nierówny”, zaznaczył Prof. Adrian Chabowski. Już w marcu 2020 Uniwersytet wdrożył inną platformą e-learningową, ale jej funkcjonalności były niedostateczne, stąd zmiana na rozwiązanie Blackboard. System wykorzystują do prowadzenia wykładów i seminariów synchronicznych i asynchronicznych, a ponadto bardzo dobrze sprawdził się też w egzaminowaniu studentów.

Prelegent jako osoba prowadząca zajęcia jest zadowolony z platformy i uważa, że oferuje ona duże możliwości. Szczególnie wartościowa jest możliwość interakcji ze studentem – bezpośredniej i w czasie rzeczywistym, także podczas egzaminu. Czymś, co Prof. Adrian Chabowski i inni pracownicy uczelni najbardziej doceniają w platformie Blackboard jest intuicyjność. „Problemy z obsługą Blackboard po prostu się nie zdarzają”, mówił Prorektor. Za dość trudne według nich jest jednak wprowadzanie pytań do egzaminu, ponieważ trzeba uważać na np. podział odpowiedzi, jeśli są one złożone.

Doświadczenia Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego

Podobne doświadczenia z Blackboard ma Wydział Prawa i Administracji UJ. Na początku pandemii Wydział korzystał z narzędzi, które były dostępne na uczelni, a w 2021 zdecydowano się wypróbować Blackboard. Platforma ta niewątpliwie poszerzyła wachlarz możliwości prowadzenia zajęć, mówiła Prof. Barbara Iwańska. Pracownicy mieli wolny wybór, czy chcą korzystać z Blackboard, czy z uczelnianej platformy. Bardzo dużo osób „przesiadło się” na Blackboard, w tym i prelegentka.

„Takie nowoczesne platformy LMS są dużo bardziej intuicyjne i mają zdecydowanie więcej funkcjonalności. W tym jednym narzędziu można kompleksowo zarządzać i organizować zajęcia”, mówiła Prodziekan. Platformę Wydział wykorzystuje zarówno do przedmiotów realizowanych w pełni zdalnie (synchronicznych i asynchronicznych), jak i do wspierania zajęć stacjonarnych.

Funkcjonalnością, która szczególnie podoba się Prodziekan, jest bardzo proste dodawanie materiałów dydaktycznym w takim porządku i kolejności, w jakiej potrzebuje oraz wygodne ich udostępnianie. Inni dydaktycy z Wydziału również chwalą właśnie intuicyjność, ale uważają za wymagające zarzadzanie tablicą ocen, która oferuje bardzo dużą liczbę opcji.

Aspekty projakościowe i plany na przyszłość

Prof. Barbara Iwańska postrzega wdrożenie platformy LMS jako działanie podnoszące jakość kształcenia, ponieważ umożliwia ono poszerzenie oferty dydaktycznej i zwiększenie dostępności materiałów dydaktycznych. Ponadto intuicyjność rozwiązania Blackboard pozwoliła łatwiej wprowadzić pracowników i studentów w e-learning. Jest ona dużą zaletą, oceniła Prodziekan, dlatego że potrzeba mniej szkoleń, jest mniej pytań i problemów, a to przynosi korzyści w postaci oszczędności czasu wszystkich stron.

Wydział planuje dalej wykorzystywać Blackboard. Ich celem jest, aby elementy e-learningowe stały się częścią niemal każdego przedmiotu. W przyszłości chcą, aby platforma była miejscem aktywnej pracy studentów poprzez m.in. dyskusje, quizy, zadania. Dane z bieżącej pracy studentów będą służyły do weryfikowania postępów, aktualizowania treści zajęć i pomagania studentom.

Również Prof. Adrian Chabowski zgadza się, że LMS „jest jak najbardziej narzędziem projakościowym”.  Rozwiązanie wykorzystywane jest w wielu aspektach – jako repozytorium materiałów dydaktycznych, miejsce prowadzenia zajęć, narzędzie komunikacji ze studentami, narzędzie do egzaminowania – i w każdym z tych obszarów wnosi wartość dodaną. W przyszłości planują zwiększanie ilości materiałów do samokształcenia studentów na platformie oraz rozwój w kierunku wspierania LMSem zajęć stacjonarnych.

 LMS z perspektywy University of Illinois Chicago

Pierwszy LMS na University of Illinois Chicago został wdrożony pod koniec lat 90., wspominał Prof. Szymon Machajewski. Powołując się na lata doświadczeń w zakresie technologii edukacyjnej, prelegent podkreślił, że LMS są bardzo potrzebnymi narzędziami i przy ich wdrażaniu nie należy zrażać się niechęcią, która może pojawić się wśród kadry – najczęściej są to wykładowcy z postawą „nie, bo nie”.

Wdrażając jakiekolwiek technologie, należy zadać sobie pytanie, która misja jest krytyczna dla naszej instytucji i które systemy mają dla niej kluczowe znaczenie, mówił Prof. Szymon Machajewski. W przypadku misji dydaktycznej LMS jest najważniejszy i jest systemem krytycznym dla jakości kształcenia. „LMS stanowi dzisiaj centralny element ekosystemu uczenia się”, podkreślił ekspert.

Oczywiście można zastosować połączenie Teams + Moodle, ale LMS umożliwia współpracę pomiędzy studentami, daje możliwość analizy danych o procesie nauczania i zapewnia interoperacyjność z innymi systemami, wyliczał prelegent.

Prof. Szymon Machajewski podjął też poruszony przez Prorektora UMB temat samokształcenia, na które LMS pozwala dzięki asynchroniczności. Daje to studentom czas do refleksji i przemyślenia „na spokojnie” przerabianego materiału, na co nie ma czasu w zajęciach synchronicznych. Pozwala też studentowi na wypełnianie luk i bezstresowe przetestowanie swojej wiedzy w niepodlegających ocenie quizach, z których szybko otrzymuje informację zwrotną, czego musi się jeszcze douczyć. Profesor twierdzi wręcz, że jeśli oferowane są tyko synchroniczne formy nauki, to „wielu studentów będzie odpadać”. LMS może po prostu dać studentom czas na naukę.