Na trzecim webinarze z cyklu „Uniwersytet przyszłości” rozmawialiśmy o projekcie realizowanym na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, na którym PCG Academia wdraża Blackboard Learn Ultra.

Platforma e-learningowa Learn Ultra to flagowe rozwiązanie Blackboard, wykorzystywane przez czołówkę szkół wyższych na całym świecie. Blackboard to globalny lider wśród dostawców rozwiązań wspierających kształcenie zdalne, a PCG Academia jest wyłącznym partnerem firmy w Polsce.

O wdrożeniu opowiedzieli Dr Ewa Laskowska-Litak i Wojciech Wyżykowski, przedstawiciele zespołu odpowiedzialnego z ramienia UJ za wdrożenie Blackboard Learn Ultra na Wydziale. Spotkanie moderowała Magda Sochacka, Dyrektor ds. Współpracy z Partnerami Biznesowymi PCG Academia.

Tematyka spotkania wpisuje się w prowadzoną przez uczelnie debatę, jak zaplanować kolejny rok akademicki i jak przygotować się na kolejne lata działania uczelni w nowej, popandemicznej rzeczywistości.

Geneza projektu wdrożeniowego Blackboard Learn Ultra

Uniwersytet Jagielloński posiadał już niejedną platformę do kształcenia zdalnego.  Nie spotkały się one jednak z dobrą opinią naszych rozmówców. Zdaniem Dr Ewy Laskowskiej-Litak dotychczasowe platformy były „wystarczające, ale nie satysfakcjonujące”, zwłaszcza w dłuższej perspektywie. Narzędzia te spełniały tylko podstawowe potrzeby, a Wydział chciał pójść krok dalej i rozwijać kształcenie.

Podobnego zdania jest Wojciech Wyżykowski. Sposobów wykorzystania uczelnianej platformy e-learningowej było bardzo niewiele – „można by je w zasadzie zredukować do repozytorium plików”, przyznał prelegent. Podał tu przykład jednego z programu studiów, gdzie pierwszy semestr prowadzony jest zdalnie. Do realizacji tych studiów Wydział potrzebował dobrego narzędzia – wybrana platforma nie była jednak  dedykowana szkołom wyższym i szybko podjęto poszukiwania lepszego rozwiązania. Nauczony tym doświadczeniem, od nowego roku akademickiego Wydział będzie już korzystał z Learn Ultra.

W pandemii zaś Wydział prowadził kształcenie wszelkimi narzędziami, które były po prostu dostępne. W tym e-learningu awaryjnym, realizowanym ad-hoc, narzędzia takie jak Teams sprawdziły się dobrze do pracy w zespole i bieżącej komunikacji.

Ale kształcenie na odległość to coś więcej. Platformy e-learningowe są stworzone, by obsługiwać proces dydaktyczny od A do Z. To jest kluczowa różnica, podkreślił Wojciech Wyżykowski. W jego opinii, brak integracji z systemem dziekanatowym, brak ocen czy brak organizacji cyklów kształcenia wyklucza Teams jako długoterminowe narzędzie e-learningowe.

Z przedmówcą zgadza się Dr Ewa Laskowska-Litak. Wykorzystanie Teams do kształcenia zdalnego wymuszało ogrom czynności organizacyjnych, logistycznych i technicznych, które były czasochłonne i które trzeba było powtarzać przy każdym kursie, a nawet każdym kolejnym wykładzie. W dobrych platformach LMS takich sytuacji nie ma, podkreśliła prelegentka.

Co Blackboard Learn Ultra zmieni dla studentów i wykładowców?

Celem wdrożenia platformy Blackboard Learn Ultra jest kompleksowe wspieranie procesu kształcenia. Platforma będzie służyć zarówno do prowadzenia zajęć całkowicie zdalnych, jak i do wspierania nauczania stacjonarnego oraz organizacji zajęć hybrydowych. Eksperci podkreślili, że bardzo przyda się ona już w październiku tego roku i ułatwi przejście z kształcenia zdalnego do różnych form hybrydowych.

Platforma Blackboard ma wiele funkcji, które usprawniają pracę ze studentami. Wojciech Wyżykowski szczególną uwagę zwrócił na łatwość komunikacji, współdzielenia plików, sprawdzania obecności i weryfikacji bieżących efektów w nauce – wszystko od razu w formie zdigitalizowanej.

„Nowa platforma wychodzi uczelni naprzeciw, oferując nową technologię i nowy sposób kształcenia studentów” – mówiła Dr Ewa Laskowska-Litak. Z jej perspektywy, czyli ze strony pracownika akademickiego, wdrożenie platformy dużo zmieni. Nowa technologia da możliwość zwiększonej interakcji pomiędzy wykładowcą a studentami, co pozwoli efektywnie budować relację ze studentem.

Wykładowca uzyska także stały feedback ze strony studentów i wgląd w ich aktywność, co da mu wiedzę, czy studenci nadążają z materiałem oraz kto pozostaje w tyle i potrzebuje pomocy. Prelegentka podkreśliła, odwołując się do własnego doświadczenia, że nowa, zintensyfikowana forma kształcenia na platformie nie zwiększa nakładu pracy wykładowcy dzięki automatyzacji części procesów.

Z kolei student dzięki platformie będzie miał ciągły wgląd w proces nauczania, będzie widział jaka jest jego ścieżka uczenia się, a także zyska zunifikowaną formę komunikacji z wykładowcą w ramach jednej platformy. Learn Ultra ma również zintegrowane narzędzie antyplagiatowe. Nowe funkcje wymuszają też większą aktywność ze strony studenta, a tym samym prowadzą do lepszych efektów dydaktycznych, dodała Dr Ewa Laskowska-Litak.

Nowe technologie wymuszają inny sposób kształcenia, pojawiają się nowe formy współpracy, zajęcia stają się bardziej interaktywne i dwustronne, co sprzyja większemu zaangażowaniu studentów. Platforma umożliwia też większą modułowość i elastyczność kursu, co pozwala na bieżąco dostosowywać bieg zajęć do efektów pracy studentów.

To właśnie metodyka student centered learning – skupienie się na studencie – stanowi serce dobrego e-learningu. Do realizacji kształcenia zdalnego z prawdziwego zdarzenia, potrzebne są narzędzia, które naprawdę umożliwiają zastosowanie tej metodyki, mówił Wojciech Wyżykowski.

Ekspert zwrócił uwagę, że ważne są funkcje komunikacji nie tylko na linii student-wykładowca, ale zwłaszcza między studentami, a także możliwość organizacji pracy w grupie i pracy projektowej. Funkcje te posiadają niemal wszystkie platformy e-learningowe, ale tylko w dobrych platformach są one intuicyjne, z przyjaznym interfejsem, wymagające mniejszego zaangażowania czasowego ze strony studenta i pracownika, podsumował prelegent.

Pierwszy feedback na temat nowej platformy potwierdził prawdziwość tych założeń. Kursy przeniesione na nową platformę zakończyły się nader pozytywnie, studenci byli bardzo zadowoleni, zwłaszcza z narzędzi do pracy w grupach, gdzie wspólnie mogli pracować nad zadaniami i obserwować postępy nie tylko swoje, ale i kolegów.

Integracja z systemami uczelni i bezpieczeństwo Blackboard Learn Ultra

W ramach wdrożenia Blackboard Learn Ultra zostanie zintegrowany z USOS. Dzięki temu student i wykładowca logują się do platformy poprzez USOS, bez konieczności zapamiętywania dodatkowych haseł.

Integracja z systemem dziekanatowym pozwala także na wymianę kluczowych informacji, np. automatyczne utworzenie przedmiotów na platformie, transfer ocen do USOS oraz automatyczne przypisanie studentów i wykładowców do kursów na platformie (a także innych osób zaangażowanych w zajęcia, np. koordynatorów czy egzaminatorów).

Blackboard Learn Ultra zostanie zintegrowany również z innymi narzędziami obecnymi na Uniwersytecie Jagiellońskim, m.in. systemami egzaminacyjnymi i wideokonferencyjnymi.

Jak w tym wszystkim wygląda kwestia ochrony danych osobowych? Wojciech Wyżykowski wyjaśnił, że w przypadku każdej platformy e-learningowej, jak i wielu innych systemów, musi być podpisana umowa o przetwarzanie danych z dostarczycielem platformy. Blackboard ma podwyższone standardy przechowywania danych osobowych i wdrożoną restrykcyjną politykę w zakresie ich przetwarzania. Dane są przechowywane w Europie. Rozwiązania Blackboard są hostowane na Amazon Web Services, jednego z największych dostarczycieli chmury, a obie usługi zgodne są z RODO.

Na co zwrócić uwagę przy wdrożeniu platformy e-learningowej?

Dr Ewa Laskowska-Litak radzi skoncentrować się przed wszystkim na funkcjonalnościach oferowanych przez platformę, nad którą się zastanawiamy. To one będą definiowały, w jaki sposób wykładowcy będą mogli prowadzić zajęcia i ile nakładu pracy ze strony uczelni będzie wymagało zorganizowanie zajęć online na danej platformie.

Prelegentka dodała, że ważniejsza jest jakość funkcjonalności niż ich ilość. Równie istotne jest posiadanie zasobów – nawet nie tyle finansowych, o ile bardziej czasowych i ludzkich potrzebnych do wdrożenia platformy.

„Od rodzaju wybranej platformy zależy, jakie możliwości będziemy mieć i jakie kształcenie będziemy świadczyć na rzecz studentów” – podsumowała Dr Ewa Laskowska-Litak.

Rachunek kosztowy zakupu platformy Blackboard Learn Ultra

Zapytajmy wprost – czy to prawda, że Blackboard jest drogi i niedostępny dla polskich uczelni?

Zdaniem Wojciecha Wyżykowskiego Blackboard Learn Ultra jest w zakresie możliwości finansowych polskich uczelni. Prelegent nie zgadza się ze stwierdzeniem, że platforma jest droga – zwłaszcza w przeliczeniu na jednego studenta i wziąwszy pod uwagę, że jest to rozwiązanie, które będzie wykorzystywane na co dzień i przez długie lata. Jak podkreślił, faktura może wydawać się wysoka na początku, ale i tak nie ma porównania do wszystkich kosztów rozwiązań, które uczelnia musi utrzymywać sama.

Należy również pamiętać, że kształcenie zdalne coraz bardziej idzie w kierunku zajęć synchronicznych, więc znacząco rosną też wymagane zasoby serwerowe. W opinii Wojciecha Wyżykowskiego uczelnie same nie są w stanie sprostać temu wyzwaniu, potrzebne są im dedykowane do tego rozwiązania chmurowe.

Ponadto, jeśli uczelnia chce rozwijać własne rozwiązania, musi zatrudnić ekspertów, a takie zaplecze programistyczne jest po prostu bardzo drogie, przyznał prelegent. W przypadku rozwiązań chmurowych rozwój narzędzi gwarantuje ich dostawca. Platforma Blackboard Learn Ultra na UJ jest wdrażana w modelu SaaS, czyli usługowym. Cała część techniczna obsługi jest właściwie po stronie dostawcy.

W odpowiedzi na wyrażone przez Państwa zainteresowanie, udostępniamy Państwu 30-minutową wideo demonstrację platformy Blackboard Learn Ultra.